Araştırmacıların Nature Geosciences Dergisinde yayınladığına göre; Mars yüzeyinin hemen altında bulunan tuzlu su, Dünya’daki gibi milyarlarca yıl önce ortaya çıkan mikrobiyal yaşamı destekleyecek kadar oksijen tutabilir.
Bazı yerlerde mevcut olan oksijen miktarı; sünger gibi ilkel, çok hücreli bir canlıyı hayatta tutabilecek seviyede olabilir.
Mars’taki Jet Propulsion Laboratuvarı’nda çalışan teorik fizikçi Vlada Stamenkoviç AFP’ye verdiği demeçte: “Mars’ta yüksek oranda tuz içeren sular, mikropların solunumu için yeterli oksijen barındırıyor. Bu keşif, bugün ve geçmişte Mars’taki yaşam potansiyelini anlamamızda tamamen devrim niteliğindedir.” dedi.
Şimdiye kadar; Mars’taki eser miktarda oksijenin, mikrobiyal yaşamı sürdürmek için yetersiz olduğu düşünülüyordu.
Stamenkoviç: “Oksijenin atmosferdeki nadirliği nedeniyle, yaklaşık %0.14 oranında, Mars’ta yaşam için bir rol oynayacağını hiç düşünmedik.” dedi.
Bu bilgileri karşılaştırdığımızda hayat veren gaz, soluduğumuz havanın yüzde 21’ini oluşturur.
Yeryüzünde oksijen solunumlu yaşam formları CO2’yi O2’ye dönüştüren fotosentez ile birlikte evrimleşmiştir. Gaz, yaklaşık 2,35 milyar yıl önce ‘Büyük Oksijen Felaketi’ sonrasında karmaşık yaşamın ortaya çıkmasında kritik bir rol oynadı.
Fakat gezegenimiz aynı zamanda mikroplardan yoksun olan ortamlarda yaşayan, okyanusun dibinde kaynayan sıcak su kaynaklarında da mikrop barındırıyor.
Stamenkoviç: “Bu yüzden Mars’taki hayatı düşündüğümüzde, solunumlu yaşam potansiyelini de araştırdık.” dedi.
Mars’ta Yaşam?
Yeni çalışma; NASA’nın sadece çok fazla oksijenle üretilebilen, kimyasal bileşiklerden manganez oksitlerin meraklısı Mars’a gönderilen uzay araçlarının keşifleriyle başladı. Bu keşifler bizlere tuzlu su yataklarının varlığını da göstermiş oldu.
Yüksek bir tuz içeriği, su içerisindeki oksijenin çözülmesi için gereklidir. Çok daha düşük sıcaklıklarda bu tuzlu sular, mikroplar için elverişli bir yer haline gelir.
Bölgeye, mevsime ve günün saatine bağlı olarak Kızıl Gezegen’deki sıcaklıklar; -195 ile +20 °C arasında değişebilir.
Araştırmacılar; donma noktasının altındaki sıcaklıklarda oksijenin tuzlu suda nasıl çözüldüğünü tanımlayan bir ilk model geliştirdi.
İkinci bir model, Mars’ta son 20 milyon yılda ve önümüzdeki 10 milyon yıl boyunca iklim değişikliklerini tahmin ediyor.
Hesaplamalar birlikte ele alındığında; Kızıl Gezegen’deki hangi bölgelerin, tuzlu su bazlı oksijen üretme olasılığının yüksek olduğunu ve gelecek araştırmaların nasıl belirleneceğini göstermiş oldu.
Çalışma: “Marstaki oksijen yoğunlaşmaları, oksijen solunumu yapan mikropların ihtiyaç duyduğu miktardan daha büyüktür.
Stamenkoviç: “Sonuçlarımız, Mars’ta yaşam olduğunu ispatlamaz. Fakat Mars’ın yaşanılabilirliğinin çözünmüş oksijen potansiyelinden etkilendiğini gösterir.”
Kaynak: https://phys.org/news/2018-10-mars-oxygen-life.html
http://www.bizsiziz.com/mars-likely-to-have-enough-oxygen-to-support-life-study/ Çeviri: Tuğba Aydın
