İSMİN HALLERİ
Dünya tarihinde iki toplum vardır ki çocuklarına verecekleri ismi çok önemserler ve isim verirken aşırı titiz davranırlar. Bunlardan biri Türkler, diğeri Kızılderililer. Her iki toplumda da çocuğun verilen isme uygun bir karaktere ve kişilik özelliklerine bürüneceği düşünülür ve çocuk, ergenliğine gelip, kişisel özelliğini ortaya koyuncaya kadar isim verilmez ve sadece “çocuk” diye hitap edilir.
Annem, kişiliklerimizi ortaya koyuncaya, bir meslek sahibi oluncaya kadar bize hep çocuk derdi. Biz bunu basit bir dil alışkanlığı olarak algılar, önemsemezdik. Tıpkı kullandığı eğitim metodlarının muhteşemliğini anlamadığımız gibi.
Annemin o muhteşem bilgeliği ile ilgili ilk şoku eğitim bilimlerine dair birşeyler okumaya başlayınca yaşamıştım, çok geçmemişti ki ikinci şoku da “çocuk” sözcüğünün kökünü öğrendiğimde yaşadığımı hatırlıyorum.
Neyse, konumuza dönelim.
Nüfus kağıdımı yenilemek için randevu almak amacıyla Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün web sayfasına girdim ve isimlerle ilgili aşağıdaki ve benzeri istatistiklere denk geldim ve bir şok daha yaşadım. Geleneğimizde isim bu kadar önemliyken nasıl olur da nüfus kayıtlarının tutulduğu yıllar boyunca en çok kullanılan elli kadın isminin sadece yedisi, elli erkek isminin sadece sekizi Türkçe olabilir.
Şimdi nedense sevdiğim meslektaşım, ağabeyim Mehmet BURGU’nun “Osmanlının çöküş nedeni adının önünde Abdül olan padişahlardır” sözü geldi aklıma ama zaten onlar olmasa da biz kendiliğimizden vazgeçmişiz kendimizden demekten de alıkoyamıyorum kendimi.
Sanırım aşağıdaki tablodur bizi biz olmaktan çıkaran. Almanların çocuklarına İtalyan ismi verdiğini gördünüz mü ya da Fransızların İngiliz ismi, Rusların Yunan ismi verdiğini? Sadece ismine bakarak bile insanların hangi milletten olduğunu, hangi ülkenin insanı olduğunu anlamak çoğu zaman mümkün olabilir.
Ancak ne yazık ki Türkler için bu neredeyse mümkün değil. İsimlere bakılınca biz artık Türk bile sayılmayız. Nüfusumuzun % 80’i – % 90’ı Arap ismi taşıyorken ülkemizin Türkiye olduğunu nasıl iddia edebiliriz. Kaldı ki bu yazıda bile Türkçeden çok Arapça sözcük bulmak olasıyken, kullandığımız dil üzerindeki Arap hakimiyetini konu bile etmiyorum.
Yüzyıllar boyunca büyük çoğunluğu Türk hakimiyeti altında yaşamış Arap milletlerinde bir tek Türkçe isim bulmanız mümkün değilken, kendilerine hükmeden Türkleri nasıl Araplaştırdıkları, nasıl isimlerimize, taşıdığımız T.C. kimliklerimize kadar kendi kültürleri içinde erittikleri ortada. İlginç olan şudur ki tabi olan bir kültür, hükümran olan bir kültürü yutmuştur.
Henüz isimlerimize kadar yansımamış olsa da işyeri isimlerimizi, ve sokaktaki tabelalarımızı da İngiilizceye kaptırmış olmamız ayrı bir acı. Kısacası; biz, kendimize Türk desek de değiliz. Arap kültürü ve Amerikan kültürü arasında Türklüğünü kaybetmiş, ne Arap, ne Amerikalı olabilmiş enteresan bir milletiz vesselam.
Sözün özü şu ki bir millet kendisini kan emici emperyalizmden korumak / kurtarmak istiyorsa önce dilini, dolayısı ile kültürünü korumalı / kurtarmalıdır. Bunu askeri, siyasi, ekonomik, kültürel ve bilimsel alanların tamamında başarmış bir dahiyi, bir lideri dünya tarihine armağan etmiş bir milletin tekrar yapması sıradan, gündelik bir iş olsa gerek. Yeter ki bu millet bir uyansın.
Yoksa biz, esenlemek ve esenleşmek sözleri yerine selamlamak ve selamlaşmak sözlerini kullanma devrini geçtik; artık, günaydın yerine esselamungoodmorning devrindeyiz.
Epeyce geç kalmış olsak bile sizce de kendimize dönmenin vakti değil mi?
TÜRKİYE CUMHURİYETİ NÜFUS KÜTÜKLERİNE KAYITLI
EN ÇOK KULLANILAN 50 KADIN VE ERKEK ADI
S.NO | KADIN ADI | ETİMOLOJİK KÖKENİ | ERKEK ADI | ETİMOLOJİK KÖKENİ |
---|
1 | FATMA | Arapça | MEHMET | Arapça |
2 | AYŞE | Arapça | MUSTAFA | Arapça |
3 | EMİNE | Arapça | AHMET | Arapça |
4 | HATİCE | Arapça | ALİ | Arapça |
5 | ZEYNEP | Arapça | HÜSEYİN | Arapça |
6 | ELİF | Arapça | HASAN | Arapça |
7 | MERYEM | Arapça | İBRAHİM | İbranice |
8 | ŞERİFE | Arapça | İSMAİL | İbranice |
9 | ZEHRA | Arapça | OSMAN | Arapça |
10 | SULTAN | Arapça | YUSUF | İbranice |
11 | HANİFE | Arapça | MURAT | Arapça |
12 | MERVE | Arapça | ÖMER | Arapça |
13 | HAVVA | Arapça | RAMAZAN | Arapça |
14 | ZELİHA | Arapça | HALİL | Arapça |
15 | ESRA | Arapça | SÜLEYMAN | İbranice |
16 | FADİME | Arapça | ABDULLAH | Arapça |
17 | ÖZLEM | Türkçe | MAHMUT | Arapça |
18 | HACER | Arapça | RECEP | Arapça |
19 | YASEMİN | Farsça | SALİH | Arapça |
20 | MELEK | Arapça | FATİH | Arapça |
21 | RABİA | Arapça | KADİR | Arapça |
22 | HÜLYA | Arapça | EMRE | Türkçe |
23 | CEMİLE | Arapça | MEHMET ALİ | Arapça |
24 | SEVİM | Türkçe | HAKAN | Farsça |
25 | GÜLSÜM | Arapça | ADEM | Arapça |
26 | LEYLA | Arapça | KEMAL | Arapça |
27 | DİLEK | Türkçe | YAŞAR | Türkçe |
28 | BÜŞRA | Arapça | BEKİR | Arapça |
29 | AYSEL | Türkçe | MUSA | Arapça |
30 | SONGÜL | Türkçe + Farsça | METİN | Arapça |
31 | KÜBRA | Arapça | BAYRAM | Türkçe |
32 | HALİME | Arapça | SERKAN | Farsça + Türkçe |
33 | ESMA | Arapça | ORHAN | Türkçe |
34 | AYNUR | Türkçe + Arapça | BURAK | Arapça |
35 | HAYRİYE | Arapça | FURKAN | Arapça |
36 | KADRİYE | Arapça | GÖKHAN | Türkçe |
37 | TUĞBA | Arapça | YASİN | Arapça |
38 | SEVGİ | Türkçe | UĞUR | Türkçe |
39 | RUKİYE | Arapça | YAKUP | Arapça |
40 | HAVA | Arapça | MUHAMMET | Arapça |
41 | SİBEL | Türkçe | MUHAMMED | Arapça |
42 | DERYA | Farsça | ŞÜKRÜ | Arapça |
43 | ASİYE | Arapça | CEMAL | Arapça |
44 | FİLİZ | Rumca | ENES | Arapça |
45 | KEZİBAN | Farsça | YUNUS | Arapça |
46 | EBRU | Farsça | ARİF | Arapça |
47 | AYŞEGÜL | Arapça + Farsça | ONUR | Türkçe |
48 | DÖNDÜ | Türkçe | YILMAZ | Türkçe |
49 | SELMA | Arapça | ŞABAN | Arapça |
50 | AYTEN | Türkçe + Farsça | HALİL İBRAHİM | Arapça + İbranice |
Yücel BİNİCİ
KAYNAKÇA:
En çok kullanılan isimler listesi, sıralanması sayısal değerlere bağlı olup, olmadığı bilinmemekle beraber aşağıdaki linkten (1), etimolojik kökenleri TDK Büyük Sözlükten (2) alınmıştır.
2. http://www.tdk.org.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.599bfa392e6824.04895993