İSMİN HALLERİ

Dünya tarihinde iki toplum vardır ki çocuklarına verecekleri ismi çok önemserler ve isim verirken aşırı titiz davranırlar. Bunlardan biri Türkler, diğeri Kızılderililer. Her iki toplumda da çocuğun verilen isme uygun bir karaktere ve kişilik özelliklerine bürüneceği düşünülür ve çocuk, ergenliğine gelip, kişisel özelliğini ortaya koyuncaya kadar isim verilmez ve sadece “çocuk” diye hitap edilir.

Annem, kişiliklerimizi ortaya koyuncaya, bir meslek sahibi oluncaya kadar bize hep çocuk derdi. Biz bunu basit bir dil alışkanlığı olarak algılar, önemsemezdik. Tıpkı kullandığı eğitim metodlarının muhteşemliğini anlamadığımız gibi.

Annemin o muhteşem bilgeliği ile ilgili ilk şoku eğitim bilimlerine dair birşeyler okumaya başlayınca yaşamıştım, çok geçmemişti ki ikinci şoku da “çocuk” sözcüğünün kökünü öğrendiğimde yaşadığımı hatırlıyorum.

Neyse, konumuza dönelim.

Nüfus kağıdımı yenilemek için randevu almak amacıyla  Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün web sayfasına girdim ve isimlerle ilgili aşağıdaki ve benzeri istatistiklere denk geldim ve bir şok daha yaşadım. Geleneğimizde isim bu kadar önemliyken nasıl olur da nüfus kayıtlarının tutulduğu yıllar boyunca en çok kullanılan elli kadın isminin sadece yedisi, elli erkek isminin sadece sekizi Türkçe olabilir.

Şimdi nedense sevdiğim meslektaşım, ağabeyim Mehmet BURGU’nun “Osmanlının çöküş nedeni adının önünde Abdül olan padişahlardır” sözü geldi aklıma ama zaten onlar olmasa da biz kendiliğimizden vazgeçmişiz kendimizden demekten de alıkoyamıyorum kendimi.

Sanırım aşağıdaki tablodur bizi biz olmaktan çıkaran. Almanların çocuklarına İtalyan ismi verdiğini gördünüz mü ya da Fransızların İngiliz ismi, Rusların Yunan ismi verdiğini? Sadece ismine bakarak bile insanların hangi milletten olduğunu, hangi ülkenin insanı olduğunu anlamak çoğu zaman mümkün olabilir.

Ancak ne yazık ki Türkler için bu neredeyse mümkün değil. İsimlere bakılınca biz artık Türk bile sayılmayız. Nüfusumuzun % 80’i – % 90’ı Arap ismi taşıyorken ülkemizin Türkiye olduğunu nasıl iddia edebiliriz. Kaldı ki bu yazıda bile Türkçeden çok Arapça sözcük bulmak olasıyken, kullandığımız dil üzerindeki Arap hakimiyetini konu bile etmiyorum.

Yüzyıllar boyunca büyük çoğunluğu Türk hakimiyeti altında yaşamış Arap milletlerinde bir tek Türkçe isim bulmanız mümkün değilken, kendilerine hükmeden Türkleri nasıl Araplaştırdıkları, nasıl isimlerimize, taşıdığımız T.C. kimliklerimize kadar kendi kültürleri içinde erittikleri ortada. İlginç olan şudur ki tabi olan bir kültür, hükümran olan bir kültürü yutmuştur.

Henüz isimlerimize kadar yansımamış olsa da işyeri isimlerimizi, ve sokaktaki tabelalarımızı da İngiilizceye kaptırmış olmamız ayrı bir acı. Kısacası; biz, kendimize Türk desek de değiliz. Arap kültürü ve Amerikan kültürü arasında Türklüğünü kaybetmiş, ne Arap, ne Amerikalı olabilmiş enteresan bir milletiz vesselam.

Sözün özü şu ki bir millet kendisini kan emici emperyalizmden korumak / kurtarmak istiyorsa önce dilini, dolayısı ile kültürünü korumalı / kurtarmalıdır. Bunu askeri, siyasi, ekonomik, kültürel ve bilimsel alanların tamamında başarmış bir dahiyi, bir lideri dünya tarihine armağan etmiş bir milletin tekrar yapması sıradan, gündelik bir iş olsa gerek. Yeter ki bu millet bir uyansın.

Yoksa biz, esenlemek ve esenleşmek sözleri yerine selamlamak ve selamlaşmak sözlerini kullanma devrini geçtik; artık, günaydın yerine esselamungoodmorning devrindeyiz.

Epeyce geç kalmış olsak bile sizce de kendimize dönmenin vakti değil mi?

 

 

TÜRKİYE CUMHURİYETİ NÜFUS KÜTÜKLERİNE KAYITLI
EN ÇOK KULLANILAN 50 KADIN VE ERKEK ADI

S.NO KADIN ADI ETİMOLOJİK KÖKENİ ERKEK ADI ETİMOLOJİK KÖKENİ

 

1 FATMA Arapça MEHMET Arapça
2 AYŞE Arapça MUSTAFA Arapça
3 EMİNE Arapça AHMET Arapça
4 HATİCE Arapça ALİ Arapça
5 ZEYNEP Arapça HÜSEYİN Arapça
6 ELİF Arapça HASAN Arapça
7 MERYEM Arapça İBRAHİM İbranice
8 ŞERİFE Arapça İSMAİL İbranice
9 ZEHRA Arapça OSMAN Arapça
10 SULTAN Arapça YUSUF İbranice
11 HANİFE Arapça MURAT Arapça
12 MERVE Arapça ÖMER Arapça
13 HAVVA Arapça RAMAZAN Arapça
14 ZELİHA Arapça HALİL Arapça
15 ESRA Arapça SÜLEYMAN İbranice
16 FADİME Arapça ABDULLAH Arapça
17 ÖZLEM Türkçe MAHMUT Arapça
18 HACER Arapça RECEP Arapça
19 YASEMİN Farsça SALİH Arapça
20 MELEK Arapça FATİH Arapça
21 RABİA Arapça KADİR Arapça
22 HÜLYA Arapça EMRE Türkçe
23 CEMİLE Arapça MEHMET ALİ Arapça
24 SEVİM Türkçe HAKAN Farsça
25 GÜLSÜM Arapça ADEM Arapça
26 LEYLA Arapça KEMAL Arapça
27 DİLEK Türkçe YAŞAR Türkçe
28 BÜŞRA Arapça BEKİR Arapça
29 AYSEL Türkçe MUSA Arapça
30 SONGÜL Türkçe + Farsça METİN Arapça
31 KÜBRA Arapça BAYRAM Türkçe
32 HALİME Arapça SERKAN Farsça + Türkçe
33 ESMA Arapça ORHAN Türkçe
34 AYNUR Türkçe + Arapça BURAK Arapça
35 HAYRİYE Arapça FURKAN Arapça
36 KADRİYE Arapça GÖKHAN Türkçe
37 TUĞBA Arapça YASİN Arapça
38 SEVGİ Türkçe UĞUR Türkçe
39 RUKİYE Arapça YAKUP Arapça
40 HAVA Arapça MUHAMMET Arapça
41 SİBEL Türkçe MUHAMMED Arapça
42 DERYA Farsça ŞÜKRÜ Arapça
43 ASİYE Arapça CEMAL Arapça
44 FİLİZ Rumca ENES Arapça
45 KEZİBAN Farsça YUNUS Arapça
46 EBRU Farsça ARİF Arapça
47 AYŞEGÜL Arapça + Farsça ONUR Türkçe
48 DÖNDÜ Türkçe YILMAZ Türkçe
49 SELMA Arapça ŞABAN Arapça
50 AYTEN Türkçe + Farsça HALİL İBRAHİM Arapça + İbranice

 

 

Yücel BİNİCİ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

KAYNAKÇA:

En çok kullanılan isimler listesi, sıralanması sayısal değerlere bağlı olup, olmadığı bilinmemekle beraber aşağıdaki linkten (1), etimolojik kökenleri TDK Büyük Sözlükten (2) alınmıştır.

1.https://www.nvi.gov.tr/PublishingImages/Lists/PageContents/EditForm/1En%20%C3%87ok%20Kullan%C4%B1lan%20Ad%20%C4%B0statisti%C4%9Fi.pdf

2. http://www.tdk.org.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.599bfa392e6824.04895993