Yeni bir fare çalışmasına göre, bağırsak bakterileri bazı göz hastalıklarında görme kaybına neden olabilir ve bu da potansiyel olarak antibiyotiklerle tedavi edilebilir.
Çin ve Birleşik Krallık’tan araştırmacılar, kalıtsal göz hastalıklarının önemli bir nedeni olan Crumbs homolog 1 (CRB1) geninde mutasyon olan farelerin gözlerinin hasarlı bölgelerinde bağırsak bakterileri keşfetti.
Çalışmanın kıdemli yazarlarından University College London’dan göz doktoru Richard Lee, “Bağırsak ve göz arasında, bazı hastalarda körlüğe neden olabilecek beklenmedik bir bağlantı bulduk” diyor.
“Bulgularımız, CRB1 ile ilişkili göz hastalıklarının tedavisinin dönüştürülmesinde büyük etkilere sahip olabilir.”
Bu erken bir araştırma ve aynı mekanizmanın, periferik ve gece görme kaybına yol açan retinitis pigmentosa’nın yüzde 4’üne ve vakaların yaklaşık üçte birinde tam körlüğün ortaya çıktığı Leber konjenital amaurosis’in yüzde 10’una neden olan CRB1 mutasyonuna sahip insanlarda olup olmadığını bilmiyoruz.
CRB1 ile ilişkili göz hastalıklarında görme bozukluğu genç yaşlarda başlar. Retina – gözümüzün arkasında bulunan ve ışığın dalga boylarını beynimizin görme olarak yorumladığı sinyallere dönüştüren doku – ışığa duyarlı fotoreseptör hücrelerden oluşan ince katmanlı yapısını geliştiremez ve anormal derecede kalınlaşır.
Ekip, daha önceki araştırmalarında bakterilerin gözlerde beklenmedik şekilde yaygın olduğunu tespit ettikten sonra bakterilerin retina hasarına neden olup olmadığını merak etti.
Trilyonlarca bağırsak bakterimizin çoğu zararlı olmaktan ziyade faydalıdır ve genel sağlıkta çok önemli bir rol oynar. Ancak Lee ve meslektaşları CRB1 mutasyonunun bağırsak bakterilerinin gözlere ulaşmasına izin verdiğini ve burada görme kaybına katkıda bulunabileceğini düşünüyor.
Gen tarafından kodlanan Crb1 proteininin sadece beyinde ve gözü koruyan dış kan-retina bariyeri olan retina pigment epitelinde (RPE) bulunduğu düşünülüyordu. Araştırmacılar ilk kez bağırsak duvarının da bu proteini ifade ettiğini keşfetti.
Crb1 proteini, bağırsak ile vücudun geri kalanı ve RPE arasındaki bariyerin korunması için hayati önem taşıyor. Mutasyona uğramış bir CBR1 geni, Crb1 proteinini yeterince ifade etmez ve bu iki koruyucu bariyerde ihlallere yol açar.
CRB1 mutasyonunun bağırsak bakterilerinin retinaya nasıl erişmesine izin verdiğinin bir özeti.
Mutasyonun fare modellerinde bu iki bariyerde de bozukluklar vardı ve bağırsak bakterilerinin kan dolaşımından retinaya geçmesine ve lezyonlara neden olmasına izin veriyordu. Antibiyotiklerle tedavi retina hasarını azalttı ve görme kaybını önledi.
Araştırmacılar CRB1 mutasyonlu farelerin bağırsaklarına normal Crb1 ifadesini yeniden eklediklerinde, bu bariyer ihlalini tersine çevirmedi, ancak retinadaki hasar azaldı. Bakteri popülasyonunun azaldığı CRB1 mutasyonlu farelerde de retina hasarı o kadar fazla görülmedi.
Lee, “Bu mekanizmanın gerçekten insanlarda körlüğe neden olup olmadığını ve bakterileri hedef alan tedavilerin körlüğü önleyip önleyemeyeceğini doğrulamak için bu araştırmayı klinik çalışmalarda sürdürmeyi umuyoruz” diyor.
Bu sadece CRB1 gen mutasyonunun neden olduğu göz hastalıkları arasında olası bir bağlantı olduğunu gösteriyor. Retinanın ışığa duyarlı fotoreseptör hücrelerini etkileyen yaklaşık 100 gen retinitis pigmentosa’ya neden olabilir ve en az 28 gendeki varyantlar Leber konjenital amaurosis’e neden olabilir.
Gen terapisi, genetik göz hastalıklarının tedavisinde umut vaat ettiğini göstermiştir ve şimdiye kadar tedavilerin geliştirilmesinde ana odak noktası olmuştur. Ancak 2023 yılında bilim insanları, bağırsaktan retinaya göç eden belirli bağışıklık hücrelerini glokomun şiddetiyle ilişkilendirdi.
Yazarlar, bulgularının bağırsak ve gözün başka bir şekilde bağlantılı olduğunu gösterdiğini söylüyor – canlı bakteriler sızdıran bir bağırsaktan retinaya geçebilir. Bağırsakların göz sağlığıyla olan bağlantısını henüz tam olarak anlamış değiliz, ancak bu, göz önünde bulundurulması gereken başka bir tedavi yolu olabilir.
“Retina dejenerasyonunu bağırsaklara bağlayan tamamen yeni bir mekanizma ortaya çıkardığımız için,” diyor Lee, “bulgularımızın daha geniş bir göz rahatsızlıkları yelpazesi için etkileri olabilir ve bunu daha ileri çalışmalarla keşfetmeye devam etmeyi umuyoruz.”
Kaynak:
“CRB1 ile ilişkili retina dejenerasyonu bağırsaktan bakteriyel translokasyona bağlıdır” https://www.cell.com/cell/abstract/S0092-8674(24)00108-9?_returnURL=https%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS0092867424001089%3Fshowall%3Dtrue
“Bağırsak Bakterileri ile Görme Kaybı Arasında Şaşırtıcı Bir Bağlantı Bulundu” Derleyen: Deniz KAFKAS. https://www.bizsiziz.com/bagirsak-bakterileri-ile-gorme-kaybi-arasinda-sasirtici-bir-baglanti-bulundu/
